Strafbare feiten verjaren na verloop van tijd. De verjaringstermijn hangt af van de ernst van het delict. Na verjaring kan de verdachte niet meer worden vervolgd.
Wat is verjaring?
Verjaring in het strafrecht betekent dat het recht om te vervolgen vervalt na een bepaalde termijn. De ratio is dat na lange tijd het bewijs moeilijker wordt en de behoefte aan bestraffing afneemt.
Verjaringstermijnen
De verjaringstermijn hangt af van de maximumstraf die op het delict staat.
Termijnen (art. 70 Sr)
| Maximumstraf | Verjaringstermijn | Voorbeelden |
|---|---|---|
| Overtredingen | 3 jaar | Lichte verkeersovertredingen |
| ≤3 jaar gevangenisstraf | 6 jaar | Eenvoudige diefstal, bedreiging |
| >3 jaar gevangenisstraf | 12 jaar | Zware mishandeling |
| ≥10 jaar gevangenisstraf | 20 jaar | Doodslag |
| Levenslang of 20+ jaar | Geen verjaring | Moord, terrorisme |
Geen verjaring
Sommige zeer ernstige delicten verjaren niet:
- Moord (art. 289 Sr)
- Genocide en misdrijven tegen de menselijkheid
- Oorlogsmisdrijven
- Terroristische misdrijven met dodelijke afloop
- Bepaalde zedenmisdrijven tegen minderjarigen
Begin van de verjaringstermijn
De verjaringstermijn begint te lopen op de dag na het plegen van het feit.
Bijzonderheden
| Situatie | Begin termijn |
|---|---|
| Voortdurend delict | Na beëindiging |
| Delict tegen minderjarige | Dag na 18e verjaardag slachtoffer |
| Ambtsmisdrijf | Na einde van het ambt |
Stuiting van verjaring
De verjaringstermijn kan worden gestuit door een daad van vervolging.
Stuitingshandelingen
- Uitbrengen van een dagvaarding
- Vordering tot voorlopige hechtenis
- Kennisgeving van verdere vervolging
- Bepaalde onderzoekshandelingen
Na stuiting begint een nieuwe verjaringstermijn te lopen.
Schorsing van verjaring
De verjaring wordt geschorst (stilgezet) in bepaalde situaties:
- Tijdens schorsing van de vervolging
- Bij prejudiciële vraag aan Hof van Justitie
- Bij immuniteit van de verdachte
Absolute verjaring
Er geldt een absolute verjaringstermijn die niet kan worden verlengd door stuiting. Deze is het dubbele van de normale termijn.
Praktische betekenis
- De verdediging kan een beroep doen op verjaring
- De rechter moet verjaring ambtshalve toetsen
- Bij verjaring volgt niet-ontvankelijkheid van het OM