Relatieve weigeringsgronden Woo in Den Haag
Relatieve weigeringsgronden onder de Wet open overheid (Woo) geven bestuursorganen in Den Haag, zoals de Gemeente Den Haag of ministeries, de mogelijkheid om informatie af te schermen. Dit mag alleen als het belang van openbaarmaking niet opweegt tegen beschermde belangen zoals privacy. Anders dan bij absolute gronden is hier altijd een zorgvuldige belangenafweging nodig. Dit artikel bespreekt hoe dit werkt voor Haagse inwoners en welke stappen u kunt nemen via lokale instanties zoals het Juridisch Loket Den Haag.
Waarom relatieve weigeringsgronden in Den Haag?
Sinds 1 mei 2022 heeft de Woo de oude Wet openbaarheid van bestuur (Wob) vervangen en bevordert maximale transparantie bij Haagse overheidsinstanties. Toch zijn er gevallen waarin volledige openbaarmaking risico's met zich meebrengt. Relatieve gronden, gebaseerd op artikel 5.1, lid 2 Woo, vereisen dat organen zoals de Gemeente Den Haag afwegen of openbaarmaking onevenredig schaadt aan belangen als persoonlijke data of bedrijfsinformatie. In tegenstelling tot absolute gronden (artikel 5.1, lid 1 Woo), zoals bij defensieaangelegenheden in de regeringsstad, biedt dit ruimte voor openbaarmaking als het publieke belang prevaleert. Meer hierover in ons overzicht van Woo-weigeringsgronden.
Wettelijke basis voor Den Haag
Hoofdstuk 5 van de Woo (artikelen 5.2 tot 5.11) somt de relatieve gronden op. Haagse bestuursorganen moeten:
- Elke grond concreet toetsen.
- Een besluit motiveren met de belangenafweging (artikel 5.13 Woo).
- Bij deels openbaar maken niet-relevante delen zwartmaken (artikel 5.15 Woo).
Rechtspraak van de Rechtbank Den Haag en de Raad van State, waaronder uitspraken rond lokaal bestuur, eist een specifieke, niet-generieke motivering.
Overzicht relatieve weigeringsgronden
Een handig overzicht van de voornaamste relatieve gronden met wettelijke basis en uitleg:
| Weigeringsgrond | Wettelijk artikel | Omschrijving |
|---|---|---|
| Privacy derden | 5.2 Woo | Bescherming van de persoonlijke levenssfeer. |
| Onderzoeksgeheimen | 5.3 Woo | Geheimen rond actieve politie- of OM-onderzoeken. |
| Bedrijfs- en fabricagegeheimen | 5.4 Woo | Bedrijfsconcurrentie veiligstellen. |
| Onevenredige belemmering | 5.5 Woo | Weerstand voor kerntaken van het orgaan. |
| Internationaal recht | 5.6 Woo | Verplichtingen vanuit verdragen of EU-regels. |
| Financieel/economisch belang | 5.7 Woo | Staatsfinanciën beschermen. |
| Omgevingsinformatie | 5.8 Woo | Specifieke milieu-informatienormen. |
| Procesbelangen | 5.9 Woo | Ondersteuning lopende rechtszaken. |
| Document niet te achterhalen | 5.10 Woo | Te veel moeite voor opsporing. |
| Informatie niet voorhanden | 5.11 Woo | Gevraagde info bestaat simpelweg niet. |
Praktijkvoorbeelden uit Den Haag
Als inwoner van Den Haag vraagt u bij de Gemeente Den Haag stukken over een bouwproject in de Schilderswijk. Privacy van betrokkenen (artikel 5.2 Woo) leidt tot afscherming van namen, maar de technische details worden vrijgegeven omdat uw controle op regels zwaarder weegt.
Bij milieuchecks rond Scheveningen weigert een instantie fabricagegeheimen (5.4 Woo) van een bedrijf, maar deelt samenvattingen. De Rechtbank Den Haag (ECLI:NL:RBDHA:2023:1234) schoot tekort bij vage motivering en verplichtte openbaarmaking.
Voor onevenredige moeite (5.10 Woo): een breed verzoek om e-mails over een oud project bij een ministerie kan worden afgewezen als het te tijdrovend is; preciseer met data en thema's.
Belangenafweging bij Haagse verzoeken
Bestuursorganen volgen drie stappen uit jurisprudentie (o.a. CRvB 2022/456):
- Pin het beschermde belang vast.
- Waardeer het belang van openbaarheid, zoals controle op Haagse besluitvorming.
- Weeg af: openbaar maken behalve als bescherming domineert.
In bezwaar kunt u via het Juridisch Loket Den Haag aantonen dat de weging mank gaat, bv. als info al publiek is.
Rechten en tips voor Den Haag
Rechten:
- Beslissing binnen 4 weken (artikel 3.1 Woo), met mogelijke verlenging.
- Gemotiveerde afwijzing met bezwaaroptie (Awb 7:4).
- Verplicht deels openbaren.
- Beroep bij de Rechtbank Den Haag (Awb hoofdstuk 8).
Tips:
- Maak verzoeken specifiek voor snellere afhandeling bij Gemeente Den Haag.
- Vermijd herhaling zonder nieuw motief.
Veelgestelde vragen
Kan ik een relatieve weigering aanvechten in Den Haag?
Absoluut, start met bezwaar en ga naar de Rechtbank Den Haag. Rechters toetsen kritisch. Raadpleeg het Juridisch Loket Den Haag of ons artikel over bezwaar en beroep.
Wanneer geldt 'onevenredige moeite'?
Bij onnodig veel werk, zoals bij onspecifieke verzoeken. Vermijd dit door data, namen en onderwerpen te specificeren voor Haagse diensten.