Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Ouderlijk gezag

Alles over ouderlijk gezag: wat het inhoudt, wie gezag heeft, beslissingen onder gezag en het verschil met omgang.

2 min leestijd

Ouderlijk gezag omvat het recht en de plicht om een minderjarig kind te verzorgen en op te voeden. Het gezag bepaalt wie beslissingen mag nemen over belangrijke zaken in het leven van het kind.

Wat houdt ouderlijk gezag in?

Ouderlijk gezag omvat drie hoofdelementen:

  • Verzorging en opvoeding: Dagelijkse zorg voor het kind
  • Wettelijke vertegenwoordiging: Handelen namens het kind bij officiële zaken
  • Beheer van vermogen: Beheren van bezittingen van het kind

Beslissingen onder gezag

CategorieVoorbeelden
OnderwijsSchoolkeuze, overstappen, bijles
MedischBehandelingen, vaccinaties, operaties
WoonplaatsVerhuizing, bij wie kind woont
ReligieReligieuze opvoeding, rituelen
FinancieelBankrekening, erfenis, verzekering
Paspoort/IDAanvragen reisdocumenten

Wie heeft gezag?

Automatisch gezag hebben:

  • De moeder (altijd, tenzij ontzet)
  • De gehuwde of geregistreerde vader
  • De vader die het kind heeft erkend én gezag heeft aangevraagd

Duur gezag

Ouderlijk gezag duurt tot:

  • Het kind 18 jaar wordt
  • Het kind meerderjarig verklaard wordt door de rechter
  • Het gezag wordt beëindigd door de rechter

Gezag vs. omgang

Gezag en omgang zijn verschillende begrippen:

GezagOmgang
Juridische beslissingsmachtRecht op contact met kind
Kan bij één of twee ouders liggenRecht van elke ouder
Vereist voor grote beslissingenOnafhankelijk van gezag
Kan een ouder zonder gezag toch belangrijke beslissingen nemen? Een ouder zonder gezag kan geen juridische beslissingen nemen over het kind. Wel heeft deze ouder recht op informatie over het kind en recht op omgang. Bij dagelijks contact neemt deze ouder praktische beslissingen, maar grote beslissingen (school, medisch) zijn voorbehouden aan de gezaghebbende ouder.
Wat als ouders het oneens zijn over een beslissing? Bij gezamenlijk gezag moeten beide ouders het eens zijn over belangrijke beslissingen. Lukt dit niet, dan kan de rechter worden gevraagd om een beslissing te nemen. Dit heet 'vervangende toestemming'.
Kan iemand anders dan de ouders gezag krijgen? Ja, de rechter kan het gezag toekennen aan een ander, bijvoorbeeld een voogd. Dit gebeurt als beide ouders zijn overleden, het gezag is beëindigd, of als dit in het belang van het kind is.