Na een vonnis in eerste aanleg kan hoger beroep worden ingesteld bij het gerechtshof. Tegen het arrest van het hof staat cassatie open bij de Hoge Raad. Beide rechtsmiddelen kennen eigen regels en beperkingen.
Hoger beroep
Hoger beroep biedt een tweede kans om de zaak volledig te laten beoordelen.
Kenmerken hoger beroep
| Aspect | Beschrijving |
|---|---|
| Instantie | Gerechtshof |
| Termijn | 3 maanden na vonnis |
| Advocaat verplicht | Ja |
| Nieuwe feiten | Ja, toegestaan (devolutieve werking) |
| Nieuw bewijs | Ja, toegestaan |
| Volledige herbeoordeling | Ja, feiten én recht |
Wanneer hoger beroep?
- Onvrede over het vonnis in eerste aanleg
- Nieuwe feiten of bewijzen beschikbaar
- Onjuiste juridische beoordeling door rechtbank
- Hoop op beter resultaat bij het hof
Appelverbod
Niet tegen alle vonnissen staat hoger beroep open:
- Zaken met belang onder €1.750: geen hoger beroep
- Sommige kantonzaken: beperkt appel
- Procesafspraken: partijen kunnen appel uitsluiten
Procedure hoger beroep
Het hoger beroep volgt een vaste procedure.
Stappen
- Appeldagvaarding: binnen 3 maanden na vonnis
- Memorie van grieven: bezwaren tegen vonnis
- Memorie van antwoord: verweer geïntimeerde
- Eventueel: incidenteel appel: tegenappel
- Comparitie: mondelinge behandeling
- Eventueel: bewijslevering
- Arrest: beslissing van het hof
Cassatie
Cassatie is het laatste rechtsmiddel en beperkt zich tot rechtsvragen.
Kenmerken cassatie
| Aspect | Beschrijving |
|---|---|
| Instantie | Hoge Raad der Nederlanden |
| Termijn | 3 maanden na arrest hof |
| Advocaat | Cassatieadvocaat (specialist) |
| Nieuwe feiten | Nee, niet toegestaan |
| Toetsing | Alleen rechtstoepassing, niet de feiten |
Cassatiegronden
De Hoge Raad kan een arrest alleen vernietigen op specifieke gronden:
- Schending van het recht: verkeerde uitleg of toepassing van rechtsregels
- Verzuim van vormen: procedurefouten
- Motiveringsgebreken: onbegrijpelijke of ontoereikende motivering
Kosten rechtsmiddelen
De kosten van hoger beroep en cassatie zijn aanzienlijk.
Indicatie kosten
| Fase | Griffierecht | Advocaatkosten |
|---|---|---|
| Hoger beroep | €343 - €5.689 | €10.000 - €30.000 |
| Cassatie | €882 - €7.049 | €15.000 - €50.000 |
Uitkomsten
De hogere rechter kan verschillende beslissingen nemen.
Mogelijke uitkomsten hoger beroep
- Bekrachtiging: vonnis eerste aanleg blijft in stand
- Vernietiging: vonnis wordt vernietigd, hof doet opnieuw recht
- Gedeeltelijke vernietiging: deels bekrachtigd, deels vernietigd
Mogelijke uitkomsten cassatie
- Verwerping: arrest hof blijft in stand
- Vernietiging met verwijzing: terugverwijzing naar ander hof
- Vernietiging met afdoening: Hoge Raad doet zelf recht
Overwegingen
Het instellen van een rechtsmiddel moet zorgvuldig worden afgewogen.
Afwegingsfactoren
| Factor | Pro | Contra |
|---|---|---|
| Kansen | Goede gronden voor beter resultaat | Beperkte kans op wijziging |
| Kosten | Bij winst: verhaalbaar | Bij verlies: aanzienlijke kosten |
| Tijd | Definitieve duidelijkheid | Jaren extra wachten |
| Emotie | Rechtvaardigheidsgevoel | Belasting voortzetting strijd |
Tips
- Laat de slagingskans van een rechtsmiddel zorgvuldig beoordelen
- Houd rekening met de lange doorlooptijd en extra kosten
- Overweeg of schikken niet verstandiger is
- In cassatie is een gespecialiseerde cassatieadvocaat essentieel
- Let op de korte termijn van 3 maanden voor het instellen van hoger beroep/cassatie