EU-coördinatieregels kinderbijslag: uw rechten bij verhuizen in de EU
De **EU-coördinatieregels kinderbijslag** (ook wel **Verordening 883/2004** genoemd) bepalen welk land verantwoordelijk is voor het uitkeren van kinderbijslag als u in een ander EU-land woont. Deze regels zijn bedoeld om dubbel uitkeringen te voorkomen en ervoor te zorgen dat uw kinderbijslag rechtstreeks en zonder rompslomp wordt betaald. Als u in Nederland woont maar tijdelijk of permanent in een ander EU-land verblijft, of als uw kind in het buitenland woont, zijn deze regels van groot belang.
Deze regels gelden voor alle EU-landen, evenals voor Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland. Ook als u in Nederland werkt maar in een ander EU-land woont, kunnen deze regels van toepassing zijn.
Wettelijke basis: Verordening 883/2004
De belangrijkste regelgeving voor de coördinatie van sociale zekerheid binnen de EU is vastgelegd in Verordening (EG) nr. 883/2004 (de EU-coördinatieregels). Deze verordening bepaalt onder andere:
- Welk land verantwoordelijk is voor het uitkeren van kinderbijslag (art. 67).
- Hoe u uw kinderbijslag kunt aanvragen in het buitenland.
- Of u recht heeft op kinderbijslag als u in een ander EU-land woont.
Daarnaast is er de Verordening (EG) nr. 987/2009, die de praktische uitvoering regelt, zoals het aanvragen van een E121-formulier (voor kinderbijslag) of een A1-formulier (voor algemene sociale zekerheid).
Wanneer zijn de EU-coördinatieregels van toepassing?
De EU-coördinatieregels gelden in de volgende situaties:
- U woont in een ander EU-land, maar uw kind woont in Nederland. In dit geval is Nederland vaak verantwoordelijk voor de kinderbijslag.
- U woont in Nederland, maar uw kind woont in een ander EU-land. Dan is het land waar uw kind woont vaak verantwoordelijk.
- U werkt in een ander EU-land, maar woont in Nederland. Dan kan het land waar u werkt verantwoordelijk zijn voor uw kinderbijslag.
- U bent tijdelijk in het buitenland (bijvoorbeeld voor werk of studie) en uw kind blijft in Nederland. Dan blijft Nederland vaak verantwoordelijk.
De belangrijkste regel is dat het land waar uw kind woont meestal verantwoordelijk is voor de kinderbijslag (art. 67 Verordening 883/2004). Zijn er echter sterke banden met Nederland (bijvoorbeeld als u er nog woont of als uw kind er naar school gaat), dan kan Nederland verantwoordelijk blijven.
Wie is verantwoordelijk voor uw kinderbijslag?
De verantwoordelijkheid voor kinderbijslag hangt af van de situatie. Over het algemeen geldt het volgende:
| Situatie | Verantwoordelijk land | Uitleg |
|---|---|---|
| U woont in een ander EU-land, uw kind woont in Nederland | Nederland | Nederland blijft verantwoordelijk als uw kind er woont, tenzij u er niet meer woont en uw kind er ook niet naar school gaat. |
| U woont in Nederland, uw kind woont in een ander EU-land | Land waar uw kind woont | Het land waar uw kind woont is verantwoordelijk, tenzij u er sterke banden mee heeft (bijv. u woont er nog of uw kind gaat er naar school). |
| U woont in Nederland, maar werkt in een ander EU-land | Nederland (meestal) | Als uw kind in Nederland woont, blijft Nederland verantwoordelijk, tenzij u in het buitenland woont en uw kind er ook woont. |
| U bent tijdelijk in het buitenland (bijv. voor werk of studie) | Nederland | Als uw kind in Nederland woont, blijft Nederland verantwoordelijk, tenzij u er langer dan 3 maanden blijft wonen. |
Hoe vraagt u kinderbijslag aan in het buitenland?
Als u kinderbijslag moet aanvragen in een ander EU-land, moet u eerst vaststellen welk land verantwoordelijk is. Vervolgens moet u contact opnemen met de juiste instantie in dat land. In Nederland is dat de Sociale Verzekeringsbank (SVB). In andere EU-landen is dat vaak een soortgelijke instantie, zoals:
- Duitsland: Familienkasse
- België: Rijksdienst voor Kinderbijdrage
- Frankrijk: Caisse d'Allocations Familiales (CAF)
- Spanje: Servicio Público de Empleo Estatal (SEPE)
Om uw kinderbijslag aan te vragen in het buitenland, heeft u mogelijk een E121-formulier nodig. Dit formulier bewijst dat u recht heeft op kinderbijslag in Nederland, ook al woont u in een ander EU-land. U kunt dit formulier aanvragen bij de SVB in Nederland.
Stappenplan: kinderbijslag aanvragen in het buitenland
- Bepaal welk land verantwoordelijk is voor uw kinderbijslag (gebaseerd op de regels van Verordening 883/2004).
- Vraag een E121-formulier aan bij de SVB als Nederland verantwoordelijk is. Dit kan online of per post.
- Neem contact op met de juiste instantie in het land waar uw kinderbijslag wordt uitgekeerd.
- Vul het aanvraagformulier in en stuur het in, samen met het E121-formulier (indien van toepassing).
- Wacht op beslissing. De instantie zal u laten weten of u recht heeft op kinderbijslag en hoeveel.
Rechten en plichten bij de EU-coördinatieregels
Uw rechten
- U heeft recht op kinderbijslag volgens de regels van het land dat verantwoordelijk is, ook als u in een ander EU-land woont.
- U mag niet dubbel belast worden voor kinderbijslag.
- U kunt een E121-formulier aanvragen om uw recht op kinderbijslag in Nederland te bewijzen.
- U kunt hulp krijgen van de Sociale Verzekeringsbank (SVB) of een lokale instantie in het buitenland.
Uw plichten
- U moet de juiste instantie in het verantwoordelijke land informeren over veranderingen in uw situatie (bijv. verhuizing, scheiding, overlijden).
- U moet waarheidsgetrouwe informatie verstrekken bij het aanvragen van kinderbijslag.
- U moet eventuele terugbetalingen doen als blijkt dat u onterecht kinderbijslag heeft ontvangen.
Praktische voorbeelden
Voorbeeld 1: U woont in Duitsland, uw kind woont in Nederland
Als u in Duitsland woont maar uw kind in Nederland, blijft Nederland verantwoordelijk voor de kinderbijslag. U kunt een E121-formulier aanvragen bij de SVB en dit indienen bij de Duitse instantie (Familienkasse). Uw kinderbijslag wordt dan door Nederland uitgekeerd en overgemaakt naar uw Duitse bankrekening.
Voorbeeld 2: U woont in Nederland, uw kind woont in België
Als uw kind in België woont, is België verantwoordelijk voor de kinderbijslag. U moet contact opnemen met de Belgische instantie (Rijksdienst voor Kinderbijdrage) en een aanvraag indienen. U heeft in dit geval geen E121-formulier nodig, omdat België verantwoordelijk is.
Voorbeeld 3: U werkt in Frankrijk, woont in Nederland, uw kind woont in Nederland
Omdat uw kind in Nederland woont, blijft Nederland verantwoordelijk voor de kinderbijslag. U hoeft niets extra te doen, behalve uw kinderbijslag normaal aan te vragen bij de SVB. Als u echter in Frankrijk gaat wonen, kan de situatie veranderen.
Veelgestelde vragen over de EU-coördinatieregels kinderbijslag
Vraag: Ik woon nu in Spanje, maar mijn kind woont in Nederland. Wie betaalt mijn kinderbijslag?
Als uw kind in Nederland woont, blijft Nederland verantwoordelijk voor de kinderbijslag, ook al woont u in Spanje. U kunt een E121-formulier aanvragen bij de SVB en dit indienen bij de Spaanse instantie. Uw kinderbijslag wordt dan door Nederland uitgekeerd.
Vraag: Mijn partner en ik zijn gescheiden en wonen in verschillende EU-landen. Wie is verantwoordelijk voor de kinderbijslag?
De verantwoordelijkheid hangt af van waar uw kind woont. Woont het kind in Nederland, dan is Nederland verantwoordelijk. Woont het kind in een ander EU-land, dan is dat land verantwoordelijk. In geval van scheiding kunt u contact opnemen met de SVB of de instantie in het land waar uw kind woont voor verdere uitleg.
Vraag: Ik ben tijdelijk in het buitenland voor werk. Moet ik mijn kinderbijslag stoppen?
Nee, als uw kind in Nederland woont en u er minder dan 3 maanden per jaar verblijft, blijft Nederland verantwoordelijk voor de kinderbijslag. U hoeft niets te doen, tenzij u langer dan 3 maanden in het buitenland blijft wonen. In dat geval moet u de SVB informeren.
Vraag: Kan ik kinderbijslag ontvangen in twee EU-landen?
Nee, de EU-coördinatieregels zijn bedoeld om dubbel uitkeringen te voorkomen. Alleen het land dat verantwoordelijk is, mag kinderbijslag uitkeren. Als u onterecht kinderbijslag ontvangt in twee landen, moet u de extra uitkering terugbetalen.
Vraag: Hoe lang duurt het voordat ik mijn E121-formulier ontvang?
Het aanvragen van een E121-formulier bij de SVB duurt meestal tussen de 2 en 6 weken. U kunt het formulier online aanvragen via de website van de SVB of per post. Houd er rekening mee dat het langer kan duren als uw aanvraag complex is.
Tips en aanbevelingen
1. Bepaal eerst welk land verantwoordelijk is
Voordat u actie onderneemt, is het belangrijk om vast te stellen welk land verantwoordelijk is voor uw kinderbijslag. U kunt hiervoor contact opnemen met de SVB of de instantie in het land waar uw kind woont.
2. Vraag tijdig een E121-formulier aan
Als Nederland verantwoordelijk is voor uw kinderbijslag, maar u in een ander EU-land woont, vraagt u dan snel een E121-formulier aan. Dit voorkomt vertragingen bij het aanvragen van uw kinderbijslag in het buitenland.
3. Houd uw gegevens up-to-date
Meldt u altijd aan bij de juiste instantie als er veranderingen zijn in uw situatie, zoals een verhuizing, scheiding of overlijden. Dit voorkomt problemen met uw kinderbijslag.
4. Vraag hulp als u het niet weet
Als u onzeker bent over uw rechten of plichten, kunt u hulp vragen aan:
- De Sociale Verzekeringsbank (SVB) (voor Nederland).
- Een lokale instantie in het buitenland (bijv. Familienkasse in Duitsland).
- Een juridisch adviseur of advocaat gespecialiseerd in sociaal recht.
5. Bewaar alle bewijzen
Bewaar kopieën van alle formulieren, beslissingen en correspondentie met betrekking tot uw kinderbijslag. Dit is handig als er later vragen of problemen zijn.
Gerelateerde onderwerpen
Voor meer informatie over kinderbijslag en wonen in het buitenland, lees ook: