Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Duomoederschap

Alles over duomoederschap: wanneer ontstaat het, erkenning, gezag en de positie van de bekende donor.

2 min leestijd

Duomoederschap betekent dat een kind twee juridische moeders heeft. Dit is mogelijk wanneer twee vrouwen een relatie hebben en samen een kind krijgen via donorinseminatie.

Wanneer duomoederschap?

Duomoederschap ontstaat automatisch als:

  • Twee vrouwen getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben
  • Het kind is verwekt met zaad van een onbekende donor via een erkende kliniek
  • De partner van de moeder stemt in met de verwekking

Juridische positie duomoeder

SituatieJuridisch ouderschap
Getrouwd + onbekende donor (kliniek)Automatisch beide moeders juridisch ouder
Getrouwd + bekende donorAdoptie door partner nodig
Niet getrouwd + onbekende donorErkenning door partner mogelijk
Niet getrouwd + bekende donorAdoptie door partner nodig

Erkenning door duomoeder

Als de vrouwen niet getrouwd zijn, kan de partner het kind erkennen. Hiervoor gelden dezelfde regels als bij erkenning door een man:

  • Toestemming van de moeder nodig
  • Erkenning bij gemeente of notaris
  • Kan ook voor de geboorte

Bekende donor

Bij een bekende donor is de situatie complexer:

  • De bekende donor kan het kind erkennen
  • Dan is adoptie door de duomoeder nodig
  • Afspraken met de donor zijn belangrijk

Gezag duomoeder

De duomoeder krijgt in de meeste gevallen automatisch gezag:

  • Bij huwelijk: automatisch gezamenlijk gezag
  • Bij erkenning sinds 2023: automatisch gezamenlijk gezag
  • Bij adoptie: automatisch gezag
Wat is het verschil tussen duomoederschap en adoptie? Bij duomoederschap (automatisch of via erkenning) is de partner van meet af aan juridisch ouder. Bij adoptie wordt de partner pas ouder na de adoptieprocedure. Adoptie is een zwaardere procedure.
Heeft het kind later recht om te weten wie de donor is? Bij donatie via een Nederlandse kliniek (na 2004) heeft het kind vanaf 16 jaar recht op informatie over de donor. De donor kan dan door Stichting Donorgegevens worden geïnformeerd.
Wat als de relatie eindigt? Bij scheiding gelden dezelfde regels als bij andere ouders: gezamenlijk gezag blijft in stand, er moet een ouderschapsplan komen en alimentatie kan verschuldigd zijn.