Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Draagmoederschap

Alles over draagmoederschap: vormen, juridische situatie Nederland, procedure en internationale aspecten.

2 min leestijd

Bij draagmoederschap draagt een vrouw een kind voor wensouders die zelf geen kind kunnen krijgen. In Nederland is draagmoederschap niet bij wet geregeld, wat tot juridische complicaties leidt.

Vormen van draagmoederschap

TypeGenetisch materiaal
Hoogtechnologisch (IVF)Eicel van wensmoeder of donor, zaad van wensvader of donor
LaagtechnologischEicel van draagmoeder, zaad van wensvader

Juridische situatie Nederland

De huidige situatie in Nederland:

  • Draagmoederschap is niet verboden
  • Maar ook niet wettelijk geregeld
  • Commercieel draagmoederschap is verboden
  • De draagmoeder is altijd de juridische moeder
  • Overdracht van ouderschap vereist adoptie

Wie is juridisch ouder?

Bij geboorte:

  • De draagmoeder is juridisch moeder (zij baart het kind)
  • De eventuele echtgenoot van de draagmoeder is juridisch vader
  • De wensouders zijn juridisch geen ouder

Procedure voor wensouders

  1. Wensvader erkent het kind (als hij de biologische vader is) of adopteert
  2. Draagmoeder ziet af van gezag
  3. Wensmoeder adopteert het kind
  4. Dit vereist een adoptieprocedure van minimaal 1 jaar

Internationaal draagmoederschap

Veel wensouders wijken uit naar landen waar draagmoederschap geregeld is (VS, Oekraïne, etc.). Dit brengt extra juridische complexiteit met zich mee:

  • Erkenning van buitenlandse geboorteakte
  • Verkrijgen Nederlandse nationaliteit
  • Eventuele adoptieprocedure

Toekomstige wetgeving

Er wordt gewerkt aan wetgeving om draagmoederschap te reguleren. Het wetsvoorstel 'Kind, draagmoederschap en afstamming' moet de juridische positie van wensouders en draagmoeder verbeteren.

Is draagmoederschap legaal in Nederland? Draagmoederschap is niet verboden. Wel is het niet gereguleerd en is bemiddeling met winstoogmerk strafbaar. Onkostenvergoeding voor de draagmoeder is wel toegestaan.
Kan de draagmoeder het kind houden? Juridisch gezien is de draagmoeder de moeder. Als zij besluit het kind te houden, kunnen de wensouders daar weinig tegen doen. Goede afspraken vooraf zijn belangrijk maar niet afdwingbaar.
Hoe lang duurt het voordat de wensouders juridisch ouder zijn? Na de geboorte moet een adoptieprocedure worden gevolgd. Het kind moet minimaal 1 jaar bij de wensouders wonen voordat adoptie wordt uitgesproken. Het hele traject duurt meestal 1-2 jaar.