Brussel II-ter-verordening voor inwoners van Den Haag

Brussel II-ter-verordening in Den Haag

De Brussel II-ter-verordening is een EU-regelgeving die richtlijnen biedt voor jurisdictie, erkenning en uitvoering van familierechtelijke vonnissen, zoals bij scheidingen en ouderlijke verantwoordelijkheden, in de hele EU. Voor Hagenaars met internationale familiebanden zorgt deze verordening voor een consistente benadering bij grensoverschrijdende geschillen, met extra focus op het beschermen van kinderrechten en het tegengaan van kinderontvoering.

Wat houdt de Brussel II-ter-verordening in voor Den Haag?

Officieel bekend als Verordening (EU) 2019/1111, update deze Brussel II-ter-verordening de vorige Brussel IIa-versie en is van kracht sinds 1 augustus 2022. Ze bepaalt welke rechtbanken in EU-landen bevoegd zijn voor huwelijks- en ouderlijke zaken. Voor inwoners van Den Haag is dit cruciaal bij procedures met partners uit andere EU-landen, zoals een scheiding waarbij één partij in het buitenland woont. De regels gelden in alle EU-landen behalve Denemarken en voorkomen 'forum shopping', waarbij men een voordelige rechtbank zoekt.

Kinderen staan voorop: strenge maatregelen verbieden het verplaatsen van kinderen over grenzen om vonnissen te ontwijken. Dit sluit aan bij het Haags Kinderontvoeringsverdrag van 1980, maar is afgestemd op EU-situaties. In Den Haag kun je bij de Rechtbank Den Haag terecht voor zulke zaken; voor gratis advies bel het Juridisch Loket Den Haag op 0900-8020.

Wettelijke basis in Nederland en Den Haag

Als direct toepasselijke EU-wet geldt de Brussel II-ter-verordening volledig in Nederland. Relevante artikelen omvatten:

• Artikelen 1-3: Beschrijven het bereik, zoals echtscheidingen, scheidingen van tafel en bed, plus ouderlijke kwesties (voogdij, woonplaats en omgang).
• Artikelen 5-18: Stellen jurisdictie vast, met nadruk op de gebruikelijke woonplaats van het kind.
• Artikelen 19-39: Regelen erkenning en uitvoering van beslissingen, met een versimpelde methode zonder exequatur-procedure.
• Artikelen 40-55: Pakken kinderontvoering aan, inclusief regels voor snelle terugkeer en het recht van het kind om gehoord te worden.

In Nederland is dit verankerd in de Wet conflictenrecht familierecht, en in Den Haag valt het onder de Rechtbank Den Haag en de Raad voor de Kinderbescherming. Bekijk ons artikel over internationale echtscheiding in Den Haag voor meer info.

Toepassingsgebied voor Hagenaars

Deze verordening is relevant voor internationale EU-zaken, waaronder:

• Scheidingen of ontbinding van partnerschappen waar partijen in diverse EU-landen wonen, zoals een Hagenaar met een partner in Rotterdam of elders in de EU.
• Geschillen over woonplaats of gezag van kinderen onder de 18.
• Grensoverschrijdende kinderontvoering, bijvoorbeeld als een ouder uit Den Haag met het kind naar een ander EU-land vertrekt zonder akkoord.

Ze dekt geen erfrecht of alimentatie (daarvoor gelden Brussel I of Rome III). Voor niet-EU-landen hanteren we bilaterale akkoorden of het Haagse Verdrag. De Gemeente Den Haag biedt ondersteuning via burgerzaken voor familie-administratie.

Jurisdictie in familierecht voor Den Haag

De jurisdictie hangt af van de gewone verblijfplaats van het kind (artikel 8). Woont het kind in Den Haag, dan is de Rechtbank Den Haag bevoegd, ongeacht waar de ouders leven. Uitzonderingen omvatten:

• Prorogatie (artikel 12): Partijen kunnen gezamenlijk een andere rechtbank aanwijzen.
• Restjurisdictie (artikel 18): Bij gebrek aan andere opties kan de rechtbank van de nationaliteit van de partners vonnissen.

Dit stopt manipulatie via kinder-verplaatsing. Praktisch: een rechter in Den Haag kan beslissen over een kind dat recent in de stad woonde, zelfs als het nu in een buurland is.

Erkenning en tenuitvoerlegging in de regio

Vonnissen uit EU-landen worden direct erkend (artikel 40), zonder extra stappen. Voor uitvoering in Nederland dient men een eenvoudig verzoek in bij de deurwaarder of Rechtbank Den Haag. Belangrijke updates in de ter-versie:

• Versnelde trajecten: Kinderontvoeringszaken moeten binnen 6 weken afgerond zijn.
• Hoorrecht kind (artikel 28): Kinderen vanaf 8 jaar (of eerder als passend) worden gehoord, live of digitaal.

Een vergelijkingstabel met Brussel IIa:

Praktische voorbeelden voor Den Haag

Neem een koppel uit Den Haag met Belgische roots dat scheidt. De moeder blijft met de kinderen in de stad, de vader keert terug naar België. De Brussel II-ter-verordening maakt de Rechtbank Den Haag bevoegd voor de ouderlijke regeling. Het vonnis over verblijf wordt rechtstreeks in België afgedwongen, via de lokale jeugdrechtbank daar.

Of: een ouder ontvoert een kind uit Den Haag naar Spanje voor een betere uitkomst. De Haagse rechter kan directe terugkeer bevelen, die in Spanje wordt uitgevoerd. In 2022 registreerde Nederland rond de 150 zulke grensoverschrijdende gevallen, met Den Haag als knooppunt door zijn internationale karakter.