In sommige strafzaken kunnen getuigen anoniem blijven om hen te beschermen tegen represailles. Dit beperkt wel de verdedigingsrechten van de verdachte.
Wanneer anoniem?
Een getuige kan anoniem blijven als:
- Er ernstige vrees bestaat voor de veiligheid van de getuige
- De getuige zich anders niet vrij voelt om te verklaren
- Het gaat om ernstige misdrijven
Vormen van anonimiteit
Beperkt anonieme getuige
De identiteit blijft verborgen voor de verdachte, maar de rechter kent de getuige wel. De verdediging kan schriftelijk vragen stellen.
Volledig anonieme getuige (artikel 226a Sv)
De getuige wordt gehoord door de rechter-commissaris. Stem en gezicht kunnen worden vervormd. De verdachte hoort alleen de verklaring, niet wie de getuige is.
Afgeschermde getuige
Bij terrorismezaken of georganiseerde misdaad kan extra bescherming worden geboden aan AIVD-bronnen.
Bewijswaarde
Een veroordeling kan niet uitsluitend of in beslissende mate berusten op anonieme getuigenverklaringen. Er moet steunbewijs zijn.
Compensatie verdediging
Omdat de verdediging de getuige niet kan confronteren, moet compensatie worden geboden:
- De verdediging mag schriftelijk vragen stellen
- De rechter-commissaris controleert de betrouwbaarheid
- De motivering moet extra zorgvuldig zijn