Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Afstamming

Alles over afstamming: wat het betekent, manieren van afstamming, juridisch moederschap en vaderschap en gevolgen.

2 min leestijd

Afstamming bepaalt wie juridisch de ouders van een kind zijn. Dit heeft gevolgen voor gezag, onderhoudplicht, erfrecht en nationaliteit. De wet kent verschillende manieren waarop afstamming ontstaat.

Wat is afstamming?

Afstamming is de juridische familierechtelijke band tussen een kind en zijn ouders. Het bepaalt wie volgens de wet de ouders zijn, ongeacht de biologische werkelijkheid.

Manieren van afstamming

TypeHoe ontstaat het
Door geboorteMoeder is altijd de vrouw die het kind baart
Door huwelijk/GPEchtgenoot/geregistreerd partner van de moeder
Door erkenningVrijwillige erkenning door vader
Door gerechtelijke vaststellingRechter stelt vaderschap vast
Door adoptieRechterlijke uitspraak

Juridisch moederschap

De juridische moeder is de vrouw die het kind baart, ook bij:

  • Eiceldonatie: de draagster is juridisch moeder
  • Draagmoederschap: overdracht via adoptie nodig

Juridisch vaderschap

Juridisch vader is:

  • De man die getrouwd is met de moeder bij geboorte
  • De man met wie de moeder een geregistreerd partnerschap heeft
  • De man die het kind heeft erkend
  • De man wiens vaderschap gerechtelijk is vastgesteld

Gevolgen van afstamming

  • Naam: Kind kan naam van vader of moeder krijgen
  • Nationaliteit: Kan via ouder verkregen worden
  • Gezag: Ouder kan gezag krijgen
  • Onderhoud: Ouder is onderhoudsplichtig
  • Erfrecht: Kind is erfgenaam van juridische ouders
Wat als de biologische vader niet de juridische vader is? De biologische werkelijkheid en juridische afstamming kunnen verschillen. De biologische vader kan het kind erkennen of via de rechter vaderschap laten vaststellen. De juridische vader kan het vaderschap ontkennen.
Kan een kind meer dan twee ouders hebben? Nee, naar Nederlands recht kan een kind maximaal twee juridische ouders hebben. Dit kunnen twee moeders, twee vaders, of een vader en moeder zijn.
Heeft afstamming invloed op de naam van het kind? Ja, bij de geboorteaangifte kiezen ouders welke achternaam het kind krijgt. Dit kan de naam van de vader of moeder zijn. De keuze geldt ook voor volgende kinderen van dezelfde ouders.